Gorzka pomarańcza – przyjaciel osób zestresowanych i odchudzających się

Kiedy mówimy o pomarańczy, najczęściej myślimy o okrągłym cytrusie ze słodkim miąższem, który możemy spożywać na surowo lub w postaci soku. Okazuje się jednak, że ostatnimi laty coraz większą popularność zyskuje tzw. gorzka pomarańcza, czyli citrus aurantium. Wschodnioazjatycki owoc stał się powszechnie pożądany m.in. w aromaterapii, odchudzaniu i przemyśle spożywczym. Dlaczego pomarańcza gorzka zyskała przychylność, jakie właściwości odżywcze ma ten cytrus i gdzie okaże się on niezwykle przydatny?

Pomarańcza gorzka – co to jest?

Zapewne niewiele osób miało do czynienia z gorzką pomarańczą, głównie z powodu znikomego importu tego cytrusa do Polski. Gorzka pomarańcza to odmiana powszechnie znanej i lubianej pomarańczy słodkiej, a uprawiana jest głównie w krajach Azji Południowo-wschodniej, a także w Indiach i Hiszpanii. Co ciekawe, historia sadzenia i hodowania drzewek pomarańczy na Półwyspie Iberyjskim sięga blisko tysiąca lat – pierwsze wzmianki o gorzkiej pomarańczy pochodzą z X wieku. Głównymi jej eksporterami na świat są kraje takie jak Laos, Wietnam, Kambodża czy Tajlandia, jednak do Polski owoc ten najczęściej trafia z Hiszpanii w postaci przetworzonego ekstraktu.

Gorzką pomarańczę na pierwszy rzut oka łatwo pomylić z jej słodkim odpowiednikiem – owoce są okrągłe, mają podobne wymiary oraz wagę, przybierają kolory od jasnej żółci przez ciemny pomarańcz. Różnicę poznamy dopiero po przekrojeniu pomarańczy: gorzka ma o wiele twardszą i grubszą skórkę, większe pestki oraz pachnie nieco intensywniej niż jej słodki odpowiednik. Oczywiście, różnicę poczujemy również w smaku – ze względu na swoją goryczkę pomarańcza gorzka zachwyca raczej wąskie grono osób podczas spożywania na surowo, dopiero po przetworzeniu na konfiturę czy marmoladę podbije kubki smakowe.

Jakie składniki odżywcze i witaminy znajdziemy w gorzkiej pomarańczy?

Nietrudno się domyślić, że gorzka pomarańcza to prawdziwa bomba witaminowa, która kryje w sobie wiele cennych substancji odżywczych. 100 gram pomarańczy zawiera 48 kalorii, na które składa się:

– Węglowodany = 11,74 g
– Białko = 0,93 g
– Tłuszcz = 0,13 g
– Błonnik = 2,4 g
– Sól = poniżej 0,01 g

Jak wcześniej wspomnieliśmy, pomarańcza gorzka to prawdziwa bomba witaminowa – znajdziemy w niej przede wszystkim:

– witaminę P (skuteczny przeciwutleniacz i aktywator enzymatyczny, uszczelnia naczynia włosowate i wspomaga działanie witaminy C)
– witaminę C (reguluje ciśnienie tętnicze krwi, wspiera wchłanianie żelaza, pełni kluczową rolę we wzmacnianiu zębów i dziąseł)
– witaminę A (wykazuje działanie przeciwnowotworowe, wzmacnia układ odpornościowy, zapobiega zakażeniom i infekcjom bakteryjnym)
– witaminę B (reguluje pracę serca i wspomaga układ krwionośny, wspiera układ nerwowy oraz pomaga w leczeniu chorób skórnych)

Średniej wielkości gorzka pomarańcza waży od 160 do 175 gram, dlatego składniki odżywcze należy odpowiednio przekalkulować. 90% owocu składa się z wody, co sprawia, że doskonale sprawdzi się on w przetwórstwie spożywczym (produkcja soków, marmolad, konfitur, musów, olejków i ekstraktów). Ten owoc szczególnie poleca się cukrzykom i osobom z insulinoopornością, bowiem indeks glikemiczny gorzkiej pomarańczy wynosi 35. Warto również pochylić się nad samymi kwiatami pomarańczy gorzkiej – te z kolei są jednym z flawonoidów, wykazują działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne oraz kojące.

Zastosowanie pomarańczy gorzkiej

Owoc pomarańczy gorzkiej ma zróżnicowane zastosowanie – od lecznictwa, dietetyki i gastronomii przez branże perfumeryjne i szeroko rozumiany świat wellness. Cały sekret gorzkiej pomarańczy zawarty jest w synefrynie, czyli w alkaloidzie z grupy stymulantów oraz w olejkach eterycznych, które pozyskuje się zarówno ze skórki, jak i z miąższu.

Synefryna stanowi rewolucję w odchudzaniu, bowiem jest bezpieczniejszym i mniej uzależniającym stymulantem od kofeiny, tauryny czy efedryny. Jej głównym walorem jest wspomaganie procesu termogenezy, czyli podniesienia temperatury ciała i zwiększenia wydatku kalorycznego. Równocześnie, powoduje lipolizę (rozkład tłuszczów), co z kolei przekłada się na walkę ze zbędnymi kilogramami oraz redukcją cellulitu. Dostarczenie synefryny do organizmu rozszerza oskrzela, co pozwala na przerwanie ataku astmy i duszności.

Ze względu na synefrynę gorzka pomarańcza jest bardzo chętnie stosowana w mieszankach odchudzających i preparatach zmniejszających łaknienie. Olejki eteryczne pozyskiwane ze skórki owocu działają relaksacyjne – ich zapach określany jest jako przyjemnie orzeźwiający, momentami energetyczny; koi nerwy, łagodzi napięcie i uczucie stresu oraz pomaga się odstresować. Branża perfumeryjna bardzo chętnie sięga po ekstrakt z gorzkiej pomarańczy, komponując owocowe, świeże i energetyczne zapachy, umieszczając ją jako nuta głowy lub bazy. Przemysł spożywczy z kolei to przede wszystkim przetwory owocowe, wyciągi aromatyzujące alkohol (głównie nalewki i likiery, m.in. popularny likier Curacao) oraz dodatki cukiernicze

Pomarańcza gorzka używana jest także do produkcji witaminy C.

Witaminy takie jak np: Vital Pilot to 100% ekstrakt z gorzkiej pomarańczy wzbogacony bioflawonoidami.

Jako źródło witaminy C występuję często z innymi składnikami.